Over Ons
Het auteursrecht
Het auteursrecht is de laatste tijd enorm in beweging en individuele auteurs en uitvoerend kunstenaars (makers) staan daarmee voor grote uitdagingen.
Het auteursrecht en het imago daarvan is veranderd nu gebruik en kopiëren van beschermde werken door de moderne technologieën zoals internet ook voor het grote publiek makkelijker is geworden.
Tegelijkertijd komt de onderhandelingspositie van makers ten opzichte van exploitanten zoals uitgevers en producenten steeds meer onder druk te staan, door mediaconcentratie en toenemend gebruik van standaard-contracten. Van de makers wordt vaak verwacht dat zij meewerken aan een volledige overdracht van al hun rechten (buy-out); met name aan online (her)exploitatie verdienen zij vaak niet of nauwelijks mee. Door de ongelijke verhouding tussen makers en exploitanten hebben makers minder invloed op de exploitatie van hun werk en minder inkomsten, wat weer negatieve gevolgen heeft voor de culturele diversiteit en innovatie.
De Nederlandse Mededingingswet, de ACM, verbiedt belangen- en beroepsorganisaties, buiten de onlangs in de wet opgenomen uitzondering in het auteurscontractenrecht, namens de individuele makers collectieve (tarief)onderhandelingen te voeren.
Platform Makers
Om deze uitdagingen het hoofd te bieden, hebben de auteurs en uitvoerend kunstenaars zich verenigd in het Platform Makers. Door hun krachten in het Platform te bundelen willen de Nederlandse beroepsorganisaties en vakbonden voor auteurs en uitvoerend kunstenaars één aanspreekpunt creëren en zo samen op trekken om de positie van de auteurs en uitvoerend kunstenaars te verstevigen.
Makers maken hun werk uiteindelijk om gezien, gelezen of gehoord te worden en niet om het gebruik van hun werk te verbieden. Voor dat ‘gebruik’ verwachten ze wel een redelijke vergoeding, en juist die staat nu zwaar onder druk. Wetgeving moet de makers bescherming bieden tegen onredelijke contracten en de mogelijkheid bieden voor collectieve onderhandeling en –standaardcontracten. Dit zal meer evenwichtige contracten tot gevolg hebben, die uiteindelijk leiden tot meer diversiteit en kennisdeling.
Speerpunten
Om die doelstelling te bereiken zijn twee speerpunten benoemd:
• Versterking van de onderhandelingspositie van makers door versterking van het auteurscontractenrecht. Belangrijk onderdeel hiervan is het beperken van de mogelijkheid tot buy-outcontracten (volledige afkoop van rechten zonder billijke vergoeding) en van onredelijke contractvoorwaarden.
• De wettelijke mogelijkheid creëren voor belangen- en beroepsorganisaties om desgewenst minimum-prijsafspraken met opdrachtgevers te maken. En het kunnen publiceren van adviestarieven voor hun leden.De overheid speelt als opdracht- en subsidiegever een grote rol bij het verbeteren van de auteursrechten voor de makers. Diezelfde overheid erkent het belang van het auteursrecht en moet wat het Platform betreft dan ook haar verantwoordelijkheid nemen en beleid consequent doorvoeren.
In haar eigen opdrachtbeleid zou de overheid als regel volledige afkoop van rechten moeten vermijden. Daarnaast moet de overheid in dit kader onder meer de Publieke Omroepen middels een krachtig mediabeleid verplichten meer aandacht te besteden aan hun culturele en maatschappelijke taak. Publieke Omroepen en andere gesubsidieerde instellingen dienen zich evenals de overheid zelf bij het verkrijgen van de voor hen noodzakelijke rechten bewust te zijn van hun voorbeeldfunctie in de markt.
Download